AB Gürcü diplomatların vizesiz seyahatini askıya alıyor

Avrupa Birliği Komisyonu, iktidar partisinin kademeli olarak Avrupa'dan uzaklaşıp Rusya'ya yönelmesini kınamak üzere haftalardır sokaklara dökülen protestoculara yönelik şiddetli baskılara tepki olarak Gürcü diplomat ve yetkililer için vizesiz seyahat rejimini askıya almayı tasviye etti.

Bugün 22’nci gününe giren gösteriler, Başbakan Irakli Kobahidze'nin, Anayasada yer alan ve devlet organlarını Gürcistan'ın entegrasyonunu sağlamak için “yetkileri dahilindeki tüm tedbirleri almaya” zorlayan yükümlülüğe rağmen, beklenmedik bir şekilde 2028 yılına kadar AB üyelik müzakerelerini sürdürmeyeceğini açıklamasının ardından geçen au sonunda başlamıştı.

AB yanlısı protestocuların şiddetle bastırılması, sokaklarda kaotik çatışmalara, muhalif figürlerin tutuklanmasına, çok sayıda yaralı raporuna ve yüzlerce tutuklamaya ve polisin ellerinde dayak, işkence ve soygun suçlamalarına yol açtı.

Kobahidze'nin partisinin çoğunluğu elde ettiği ekim ayındaki Parlamento seçimlerine gölge düşüren bir dizi usulsüzlük de bu öfkeyi daha da arttırdı.

Bu hafta başında AB Yüksek Temsilci Kaja Kallas, baskılardan sorumlu Gürcü yetkililere yaptırım uygulanması için ilk kez bir teklif sundu. Ancak planı, içişlerine müdahale olarak nitelendiren Macaristan ve Slovakya tarafından veto edildi. 

Daha az etkili bir önlem için destek

Ancak Kallas, yaptırımlardan çok daha az etkili olduğu düşünülen Gürcü diplomatlara vizesiz seyahati askıya almak için yeterli desteği elde etti.

Kallas, “Bu benim Macaristan’dan yediğim ilk vetom ama son olmayacağını garanti edebilirim. Yaptırımlar söz konusu olduğunda 27 üyeye ihtiyacımız var. Dolayısıyla maalesef o noktada değiliz. Ancak vizesiz rejimin askıya alınmasının ilk adım olduğunu ve aynı zamanda sembolik olduğunu düşünüyorum” dedi.

Komisyon'un bugün yayınladığı teklifin onaylanması için üye ülkelerin nitelikli çoğunluğu gerekiyor ve bu oylamada Macaristan ile Slovakya'nın veto yetkisi bulunmuyor.

Askıya almanın kapsamı, diplomatik ve hizmet pasaportu sahipleriyle sınırlı, yani sadece devlet kurumlarında çalışanların vize alması gerekecek. Üye devletler daha önce, sokaklarda protesto gösterileri düzenleyenlerin olumsuz etkilenmesinden korkarak bu kısıtlamayı genel nüfusa uygulamak istemedikleri sinyalini vermişti.

Komisyon tarafından yapılan basın açıklamasında, “Daha kısa başvuru süreleri, daha düşük vize ücretleri ve daha az destekleyici belge sunma zorunluluğu gibi vize kolaylıkları da artık diplomatik ve resmi pasaport sahibi Gürcüler için geçerli olmayacak” dendi.

Macaristan ve Slovakya'ya bir uyarı niteliği taşıyan açıklamada, tedbirin uygulanmasının “samimi işbirliği” ruhu içinde ulusal makamlara bağlı olacağı kaydedildi.

Gürcüler, Moldova ve Ukrayna'ya da uygulanan Doğu komşuluk bölgesiyle bağları derinleştirmeye yönelik stratejik yaklaşımın bir parçası olarak 2017'den bu yana AB ülkelerine vizesiz seyahat edebiliyor. Sonuç olarak, Gürcistan vatandaşları schengen Bölgesi'ne girebiliyor ve vize başvurusunda bulunma zahmetine katlanmadan 90 gün kalabiliyorlar.

Ancak son aylarda iktidar partisi Gürdü Rüyası’nın eylemleri, ülkenin böyle bir avantajdan yararlanmak için temel gerekliliklere uyumu konusunda şüphe uyandırdı.

Komisyon, son raporunda, Gürcistan'ın artık vizesiz seyahat için gerekli tüm kriterleri karşılamadığı sonucuna vardı ve diğer hususların yanı sıra, Kremlin ile karşılaştırmalara neden olan ve katılım görüşmelerinin fiilen durmasına yol açan STK'ları ve LGBTQ+ haklarını hedef alan iki tartışmalı yasanın yürürlükten kaldırılması çağrısında bulundu. (ajansbizim)