CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, diğer tatil dönemlerinde olduğu gibi Kurban Bayramı tatili sonrasında da özellikle sahil kentlerinde geride tonlarca plastik atığın kaldığına dikkat çekerek, “Bayram bitti, tatilciler yavaş yavaş çekildi ama geriye plastik atıklar kaldı. Ne yazık ki sahil ve kent temizliği tek başına yeterli çözüm olmuyor. Çünkü plastik istilası denizleri, deniz canlılarını ve insan sağlığını tehdit eden boyutları çoktan aştı. Ve böyle devam ederse ekolojik bilanço daha da korkunç olacak. Bu nedenle tek kullanımlık plastiklerin kullanımına yasaklama getirilmesini içeren kanun teklifimizi tbmm Başkanlığına sunduk” dedi.Budak, şu ifadelere yer verdi:“Dünya Ekonomik Forumu’nun 2016 raporuna göre bugün dünyadaki denizlerde toplam 150 milyon ton plastik bulunmakta ve her yıl 5 ila 13 milyon ton plastik denize karışmaktadır. Araştırmalara göre insanoğlu plastik tüketimine bu şekilde devam ederse 2050 yılında denizlerdeki plastiğin ağırlığı tüm deniz canlılarının toplam ağırlığını geçecek noktaya gelecektir. Doğaya bırakılan tek bir plastik atık bile belli süre sonra parçalanarak milyonlarca mikroplastik parçacık haline dönüşmektedir. Bir pet şişenin doğaya geri dönüşümü ise 450 yıldır.Bilim insanları Akdeniz kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kg plastik atığın sahile vurduğunu ifade ederken, dalgaların kıyılarına en çok plastik atık taşıdığı ikinci ülkenin 12.1 bin tonla Türkiye olduğuna işaret etmektedir. Akdeniz’den alınan derin deniz örneklerinin yüzde 92,8’inde plastik saptanırken Akdeniz Havzası’nda 4 metrekareye 1 plastik atık düşmektedir. Sorunun en büyük kısmını da tek kullanımlık plastikler oluşturmaktadır. Elbette sadece Akdeniz değil ülkemizin tüm sahilleri ve denizleri plastik ağırlıklı kirlilik tehdidi altında bulunuyor. Marmara Denizi’ndeki her 10 çöpün 1 tanesi plastik, her 7 plastiğin 4 tanesi de kara kökenli. Karadeniz de kötü durumda. Karadeniz’deki her 10 çöpün 5 tanesi plastikten oluşuyor. Plastik üretimi ise baş döndürücü bir hızda devam ediyor. Öyle ki dünyada her yıl üretilen 406 milyon ton plastiğin kabaca yüzde 40’ının tek kullanımlık olduğunu söylersek manzaranın ciddiyeti bir kez daha ortaya çıkacaktır.AB ülkeleri 2021 itibariyle tek kullanımlık plastikleri yasaklıyor. Biz de bu konuda acilen harekete geçmeliyiz. Hem ülkemiz hem de dünya için plastik cehennemi haline gelmeye dur demeliyiz.” TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 29/6/2001 tarihli ve 4703 Sayılı “Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifim” gerekçesi ile ekte sunulmuştur.Gereğini arz ederim. Çetin Osman BUDAKAntalya Milletvekili GENEL GEREKÇEDünya Ekonomik Forumu’nun 2016 raporuna göre bugün dünyadaki denizlerde toplam 150 milyon ton plastik bulunmakta ve her yıl 5 ila 13 milyon ton plastik denize karışmaktadır. Araştırmalara göre insanoğlu plastik tüketimine bu şekilde devam ederse 2050 yılında denizlerdeki plastiğin ağırlığı tüm deniz canlılarının toplam ağırlığını geçecek noktaya gelecektir.Doğaya bırakılan tek bir plastik atık bile belli süre sonra parçalanarak milyonlarca mikroplastik parçacık haline dönüşmektedir. Bir alışveriş poşeti 20 yıl, bir pet şişenin doğaya geri dönüşümü 450 yıldır.Doğal Hayatı Koruma Vakfının (WWF) 22 Akdeniz ülkesinin plastik atık yönetimini incelediği rapora göre aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Akdeniz ülkeleri her yıl 24 milyon ton plastik atık üretmektedir. Bu atıkların yüzde 42’si yakılırken, yüzde 14’ü gömülmekte ve sadece yüzde 16’sı geri dönüşüme kazandırılmaktadır. Atıkların yüzde 28’i ise hiçbir işleme tabi tutulmadan doğada bırakılmaktadır.WWF’nin tahminlerine göre, her yıl doğaya terk edilen plastik atıkların 600 bin tonunun yolculuğu Akdeniz’e kadar uzanmaktadır. Bu rakam dakikada 33 bin 800 plastik şişenin denize atılmasına karşılık gelmektedir.Akdeniz yüzeyinde hali hazırda 247 milyar plastik parçanın bulunduğu tahmin edilirken eğer önlem alınmazsa bu rakamın 2050’ye kadar dört katına çıkacağı uyarısı da yapılmaktadır.Akdeniz kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kg plastik atık sahile vurduğu ifade edilirken dalgaların kıyılarına en çok plastik atık taşıdığı ikinci ülke 12.1 bin tonla Türkiye’dir.Akdeniz’den alınan derin deniz örneklerinin yüzde 92,8’inde plastik saptanırken Akdeniz Havzası’nda 4 metrekareye 1 plastik atık düşmektedir. Sorunun en büyük kısmını da tek kullanımlık plastikler oluşturmaktadır.Bu tehlikeli gidişata dur demek isteyen Avrupa Birliği, 2021 itibariyle plastik pipet, kulak çubuğu, tabak, çatal, bıçak, kaşık, içecek karıştırıcıları ile köpük gıda kapları ve içecek bardakları gibi plastik ürünlerin tamamen yasaklanmasına, alternatifi olmayan plastik ürünlerin de tekrar kullanım ve geri dönüştürülmesinin artırılmasına karar vermiştir. AB, plastik yasakları için hazırladığı yol haritasında, 2029 yılına kadar tek kullanımlık plastik şişelerin yüzde 90’ını toplamayı da hedeflemektedir. Bugün plastik tüketimi sıfıra indirilse bile plastiklerin insan sağlığını tehdit eden etkilerinin ortadan kalkması binlerce yıl sürecektir. Bu nedenle bir an önce hem ülkemiz hem de dünya adına tek kullanımlık plastiklerin ülkemizde de yasaklanması gelecek nesillere olan sorumluluğumuzdur.MADDE GEREKÇELERİ: MADDE 1- 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Kanuna eklenen fıkra ile tek kullanımlık plastiklerin yasaklanması amaçlanmıştır.MADDE 2 – 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Kanuna eklenen fıkra ile yasağa uyulmaması halinde uygulanacak cezai müeyyideler belirlenmiştir.MADDE 3 – Yürürlük maddesidir.MADDE 4 – Yürütme maddesidir.ÜRÜNLERE İLİŞKİN TEKNİK MEVZUATIN HAZIRLANMASI VE UYGULANMASINA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİMADDE 1 – 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 11 inci maddesine dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.“Plastik pipet, kulak çubuğu, tabak, çatal, bıçak, kaşık, içecek karıştırıcıları ile köpük gıda kapları ve içecek bardaklarının dâhil olduğu tek kullanımlık plastik ürünlerin üretimi, dışalımı, piyasaya arzı ve kullanımı yasak olup, yetkili kuruluş, bu ürünler hakkında bu maddenin ikinci fıkrasında belirlenen önlemleri gecikmeksizin alır.”MADDE 2 – 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasına (h) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (ı) bendi eklenmiştir.“(ı) 11 inci maddesinin beşinci fıkrasına aykırı hareket edenler hakkında on bin Türk lirasından yirmi beş bin Türk lirasına kadar,”MADDE 3 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 4 – Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Gündem
17 Ağustos 2019 - 15:55
Güncelleme: 19 Ağustos 2019 - 14:57
Tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmasına ilişkin yasa teklifi
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, tek kullanımlık plastiklerin kullanımına yasaklama getirilmesini içeren kanun teklifini TBMM Başkanlığına sundu.
Gündem
17 Ağustos 2019 - 15:55
Güncelleme: 19 Ağustos 2019 - 14:57