Turizm taşımacılığında yeni dönem

15 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemeler, özellikle turizm taşımacılığı, servis, kurye taşımacılığı ve U-ETDS bildirimi gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalar için yeni yükümlülükler ve kolaylıklar getiriyor.

Servis taşımacılığı artık S yetki belgesiyle yapılacak

Turizm sektöründe yaygın olan servis taşımacılığı faaliyetleri için D4 yetki belgesi dönemi sona erdi. Yeni düzenlemeye göre, bu faaliyetler artık S yetki belgesi ile yürütülecek. Belge almak isteyen firmaların:

• En az 1 adet özmal otobüse sahip olması,
• En az 100.000 TL sermaye veya işletme sermayesi göstermesi,
• Hizmet verecekleri kurum ya da kişilerle yazılı sözleşme yapmaları gerekiyor.

Ancak 3 otobüsten az taşıtla hizmet verecek küçük ölçekli firmalara yönelik önemli bir teşvik sağlandı: Sermaye şartı kaldırıldı ve belge ücretinde %95 indirim uygulanacak.

Kurye taşımacılığına yeni tanım: Turizm lojistiği de dahil

Yönetmelikteki bir diğer yenilik ise kurye taşımacılığı alanında yapıldı. "Dağıtım işletmeciliği" tanımı kaldırılarak yerine "kurye işletmeciliği" kavramı getirildi. Artık bu faaliyetler:

• P1 yetki belgesi (il içi ve komşu ilçelerde),
• P2 yetki belgesi (şehirlerarası) ile yürütülecek.

Bu belgeler, turistik bölgelerdeki oteller, pansiyonlar ve tesislerin lojistik hizmetlerini de kapsayacak şekilde düzenlendi. Sermaye ve taşıt kapasitesi kriterleri ise belge türüne göre farklılık gösterecek.

Kadın şoför istihdamına teşvik

Yönetmelikte, kadın şoförlerin sektörde daha fazla yer alması amacıyla bazı teşvikler de yer aldı. En az 6 ay süreyle kadın sürücü çalıştıran firmalara, belge işlemlerinde %95 indirim uygulanacak. Ayrıca, bir yıl boyunca araç filosunun %10'u kadar kadın şoför istihdam eden firmaların belge yenileme işlemlerinde ek süre hakkı tanınacak.

U-ETDS bildirimi zorunlu hale geldi

Turizm taşımacılığı yapan firmaların, Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi’ne (U-ETDS) araç, yolcu, şoför ve güzergâh bilgilerini eksiksiz şekilde bildirmesi artık zorunlu. Özellikle şehirlerarası tur düzenleyen firmalar için bu uygulama, cezai yaptırımlardan kaçınmak adına büyük önem taşıyor.

Minibüsle uzun mesafe taşımacılığına sınır

Yeni kurallara göre, B1 ve D1 belgeli ve 18-24 koltuk kapasiteli minibüslerin 300 kilometreyi aşan güzergâhlarda kullanılması yasaklandı. Bu kısıtlama, uzun mesafeli tur düzenleyen küçük araçlı firmaları yakından ilgilendiriyor.

Tahditli plakalara özel izin şartı

Tahditli plakalı araçların taşıt belgelerine kaydı normal şartlarda mümkün değil. Ancak S yetki belgesi kapsamındaki taşımacılık faaliyetleri için, il trafik komisyonu veya UKOME’den alınacak gerekçeli kararlarla bu kısıtlama aşılabilecek.

Geçerli belgeler otomatik olarak dönüştürülecek

Son olarak, geçerli olan D4, P1 ve P2 türü yetki belgeleri sırasıyla S, M1 ve M2 belgelerine otomatik olarak dönüştürülecek. Bu süreçte taşıt kartı ücreti alınmayacak, mevcut belgelerin geçerlilik süresi korunacak. Böylece firmaların belge güncelleme yükü önemli ölçüde azaltılacak.

Yeni düzenlemeler, özellikle turizm sektöründe faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli taşımacılık firmaları için fırsatlar ve zorlukları beraberinde getiriyor. Firmaların, bu yeni kurallara uyum sağlayarak faaliyetlerini sürdürmeleri gerekiyor.